Verantwoord beleggen beleid

Maatschappelijk verantwoord beleggen is een steeds belangrijker thema voor de Nederlandse pensioenfondsen. Stichting Shell Pensioenfonds (SSPF) streeft naar duurzame ontwikkeling en een sterke maatschappelijke ‘license to operate’, met aandacht aan Environmental, Social en Governance aspecten in het beleggingsproces. Dat is in dit beleid verankerd en via de uitvoering van dit beleid geeft SSPF invulling aan deze ambitie.

Meer over MVB

Meer duurzaamheidsinformatie SSPF

Verantwoord beleggen
Onder verantwoord beleggen verstaat SSPF beleggen waarbij op lange termijn zowel de belangen van deelnemers, inactieven, gepensioneerden als die van de samenleving behartigd worden. Naast financiële overwegingen wordt rekening gehouden met milieu-, sociale en governance-overwegingen, ook wel Environmental, Social en Governance (ESG) genoemd.

Het verantwoord beleggingsbeleid van SSPF gaat hierna in op de elementen uit de beleidscyclus: de missie en visie van SSPF op verantwoord beleggen, de doelstellingen, verankering in het bestuur, (inter)nationale codes en richtlijnen, strategische instrumenten, monitoring van de voortgang, de transparantie en rapportage over resultaten, en de evaluatie van het beleid.

Missie en visie
Het pensioenfonds SSPF heeft in haar missie opgenomen het nakomen van pensioenaanspraken en pensioenrechten nu en in de toekomst. Hierbij streeft het pensioenfonds ernaar om de ingegane en premievrije pensioenaanspraken waardevast te houden. SSPF beoogt via haar beleggingen langetermijnwaarde te creëren. Het is de visie van SSPF dat verantwoord beleggen bijdraagt aan langetermijnwaardecreatie. In de Verklaring beleggingsbeginselen formuleert SSPF een aantal beleggingsovertuigingen.

SSPF hanteert als beleggingsovertuigingen onder andere:

• dat betrokken aandeelhouderschap goed bestuur en verantwoord ondernemen stimuleert.
• dat ‘ESG factoren het beleggingsrisico en -rendement van alle asset categorieën beïnvloeden, waarbij goede governance een voorwaarde is voor een verbetering van de prestaties van de onderneming op de E (milieu) en de S (sociaal) factoren’.

Doelstellingen
De doelstellingen van het verantwoord beleggingsbeleid van SSPF zijn dat:

• Het beleid en de uitvoering ervan in overeenstemming zijn met geldende verdragen, wetten, richtlijnen, codes en convenanten op verantwoord beleggingsgebied.
• De keuzes en resultaten transparant zijn voor en uitlegbaar aan alle stakeholders van SSPF.
• Zij zich inzet voor duurzame verbeteringen op het gebied van milieu, maatschappij en governance, zoals een reductie van de CO₂-footprint en een verbetering van de governance-prestatie.
• Zij positief bijdraagt aan het risico-rendementsprofiel van de beleggingen van SSPF, met inachtneming van thematische voorkeuren van deelnemers.

Verankering in het bestuur
Het bestuur is verantwoordelijk voor het ESG-beleid. SSPF heeft enkele bestuursleden aangewezen als eerste aanspreekpunt op het gebied van verantwoord beleggen (‘ESG focal points’). Zij bespreken de lopende zaken op dit gebied en bepalen welke punten op de bestuursagenda worden geplaatst. Daarnaast is een bestuurslid benoemd met als specifiek aandachtsgebied de contacten met de externe dienstverlener op het vlak van engagement en stemmen.

(Inter)nationale codes en richtlijnen
SSPF neemt bij de ontwikkeling van het verantwoord beleggingsbeleid naast wetgeving ook de volgende codes en richtlijnen als uitgangspunt:

1. Verenigde Naties
a. Global Compact (UNGC): Dit zijn 10 criteria die gaan over mensenrechten, arbeidsrechten, milieu en anti-corruptie.
b. Principles for Responsible Investment (UNPRI): SSPF heeft de UNPRI in 2008 getekend, waarin de verantwoordelijkheden van beleggers afgestemd worden met bredere ESG-belangen van de maatschappij.
c. Guiding Principles on Business and Human Rights (UNGP): Deze principes bevatten een ‘protect’, ‘respect’, en ‘remedy’ framework voor bedrijven over mensenrechten.
d. Sustainable Development Goals (UNSDG): Het bestuur van SSPF erkent het belang van de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties.

2. OESO
a. OESO-richtlijn voor multinationale ondernemingen. De richtlijn biedt handvatten voor bedrijven om met kwesties om te gaan zoals ketenverantwoordelijkheid, mensenrechten, kinderarbeid, milieu en corruptie.
b. Specifiek voor institutionele beleggers geldt het OESO-richtsnoer ‘Responsible business conduct for institutional investors’. Hierin staan de elementen van het due diligence proces vermeld.

SSPF vraagt van haar externe fiduciaire managers, ESG-dienstverleners en/of vermogensbeheerders, en van ondernemingen waarin zij belegt, dat zij volgens bovenstaande richtlijnen handelen, of zich daartoe inspannen.

3. IMVB-convenant
In 2018 heeft SSPF het Convenant Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Pensioenfondsen getekend, dat via samenwerking tussen pensioenfondsen, maatschappelijke organisaties, vakbonden en de overheid duurzaam beleggen beoogt te bevorderen.

Strategische instrumenten
Het hanteren van langetermijnwaardecreatie als leidend principe is geïntegreerd in verschillende onderdelen van de gehele beleids- en beleggingscyclus en in selectiecriteria voor externe managers.

SSPF monitort waar mogelijk de bedrijven waarin wordt belegd op strategie, financiële en niet-financiële prestaties en risico’s, kapitaalstructuur, maatschappelijke en ecologische effecten en corporate governance van de vennootschappen. SSPF maakt zoveel en waar mogelijk actief gebruik van zijn stemrecht. Waar nodig zoekt SSPF in samenwerking met anderen of externe dienstverleners de actieve dialoog met bedrijven waarin wordt belegd om verbetering op het gebied van milieu- en sociaal beleid en governance (‘goed bestuur’), en daarmee betere resultaten, herstel en/of verhaal, te bewerkstelligen. Dit wordt uitgevoerd door een externe vermogensbeheerder en specialistische dienstverleners.

SSPF vraagt van de externe fiduciaire managers, ESG-dienstverleners en/of vermogensbeheerders dat zij overeenkomstig het beleid en doelstellingen handelen en streeft naar langjarige samenwerking met hen teneinde langetermijnwaardecreatie via verantwoord beleggen te realiseren.

SSPF geeft in haar verantwoord beleggingsbeleid prioriteit aan thematische aandachtgebieden, die mede gebaseerd zijn op een eigen risicobeoordeling en voorkeuren van deelnemers.

De strategische instrumenten in de uitvoering van het verantwoord beleggingsbeleid worden hieronder toegelicht.

1. ESG-integratie
Met ESG-integratie wordt bedoeld dat ESG-factoren meegenomen worden bij de afwegingen tijdens het beleggingsproces. SSPF screent en monitort via externe dienstverleners waar mogelijk de voortgang bij de bedrijven in het bijzonder op ESG-onderwerpen die financieel materieel zijn en/of die ernstige negatieve impact voor samenleving en milieu veroorzaken of op thema’s die mede op basis van deelnemersvoorkeuren worden vastgesteld (zoals SDG’s). Daarbij worden de meest ernstige negatieve impacts geprioriteerd naar aard en waarschijnlijkheid. Dit due diligence-proces wordt per beleggingscategorie uitgevoerd. De verdere invulling hiervan staat beschreven in procedures en in de contracten met de externe vermogensbeheerder.

Externe vermogensbeheerders en dienstverleners dienen bij het uitoefenen van hun activiteiten te handelen in overeenstemming met de ‘Shell General Business Principles’ (SGBP) of vergelijkbare principes. De SGBP zijn in lijn met de United Nations Global Compact (UNGC). In de selectie van externe managers worden ESG-criteria meegenomen die, als alle andere zaken gelijk zijn, de doorslag kunnen geven.

Binnen het SSPF-beleggingsbeleid is er ruimte voor ‘impact investing’; dat zijn beleggingen die worden beoordeeld op basis van het (financiële) risico en rendement en tegelijkertijd op hun bijdrage aan sociale en/of milieudoelen. Deze beleggingen kunnen gevonden worden, in bijvoorbeeld, de wereldwijde thematische aandelenportefeuille (spelen in op duurzaamheidsthema’s) of in bepaalde obligatieportefeuilles (bijvoorbeeld green bonds). Beleggingen zoals green bonds worden geselecteerd ten faveure van non-green bonds (indien de risico/rendement karakteristieken vergelijkbaar zijn) vanwege de bijdrage aan SSPF’s belangrijkste SDG’s (7, 11 en 13).

2. Engagement
Engagement is het aanwenden van de invloed van SSPF om duurzame verbeteringen te bewerkstelligen op onderwerpen op het terrein van milieu- en sociaal beleid en governance (‘goed bestuur’). SSPF is van mening dat stille diplomatie in het belang is van een succesvolle dialoog. SSPF zoekt via een externe dienstverlener zowel reactief af proactief de dialoog met de leiding van ondernemingen.

Enerzijds via proactieve engagement, waarbij bedrijven worden gestimuleerd om verbeteringen aan te brengen op specifieke thema’s (‘do good’). Anderzijds via reactieve engagement (‘do no harm’). Het pensioenfonds heeft EOS Hermes aangesteld om het engagement beleid namens SSPF uit te voeren. Hierbij trekt SSPF in voorkomende gevallen gezamenlijk met andere institutionele beleggers op. Het pensioenfonds draagt bij en onderschrijft volledig het engagementbeleid van de engagement dienstverlener. EOS Hermes opereert op basis van een driejarig engagement plan. In dit plan is uitvoerig uitgewerkt welke engagement thema’s zijn geïdentificeerd en waarop wordt ingezet (op dit moment meer dan 10 hoofdthema’s en 37 sub-gerelateerde thema’s).

SSPF heeft een belangrijke rol in de totstandkoming van het engagement plan. Het pensioenfonds beoordeelt namelijk dit plan op kritische wijze en geeft tegelijkertijd haar eigen preferenties aan (waaronder belangrijke SDG’s en thema’s). De input van het pensioenfonds wordt door de engagement dienstverlener meegenomen in het uiteindelijke engagement plan. Daarnaast kent het pensioenfonds een proces waarin overgegaan kan worden tot uitsluiten en desinvestering mocht blijken dat engagement, in geval van ernstige controverses, niet het gewenste resultaat oplevert. De uitvoering van het engagementbeleid door EOS Hermes wordt elk kwartaal gemonitord door het pensioenfonds in het ESG forum. Daarnaast evalueert het pensioenfonds de engagement dienstverlening op jaarbasis.

3. Uitoefenen stemrecht
SSPF streeft ernaar om te stemmen bij alle ondernemingen waarin zij belegt. SSPF onthoudt zich van het uitoefenen van het stemrecht op door Royal Dutch Shell (RDS) uitgegeven aandelen (en van engagement met RDS), omdat er met RDS ook een andere (dan uitsluitend een aandeelhouders-) relatie is.

4. Uitsluitingsbeleid
SSPF gelooft in engagement als instrument om duurzame verandering te bewerkstelligen. Als ‘ultimum remedium’ kunnen bedrijven die geen vooruitgang boeken op het vlak van duurzaam ondernemen worden uitgesloten. Hierover oordeelt het Bestuur van SSPF van geval tot geval. In die beoordeling worden ook de (potentiële) negatieve gevolgen van de beslissing op maatschappij en milieu meegenomen. Ook kan een bedrijf worden uitgesloten wanneer het handelt in strijd met de wet of door Nederland geratificeerde verdragen. SSPF belegt daarom niet in bedrijven die actief zijn in clustermunitie en landmijnen. Ook worden uitgesloten bedrijven die actief zijn in biologische of chemische wapens of in het leveren van nucleaire (onderdelen van) wapens aan organisaties in landen die het Non-proliferatieverdrag niet hebben ondertekend. In geval van uitsluiting belegt SSPF ook niet in door die ondernemingen uitgegeven leningen. SSPF monitort een bedrijf na uitsluiting op periodieke basis om te kijken of ze weer ingesloten kan worden.

Monitoring
SSPF monitort de voortgang en impact van het verantwoord beleggingsbeleid door per kwartaal een rapportage te ontvangen van de externe vermogensbeheerder/ dienstverlener en hierover in gesprek te gaan. Waar nodig stuurt SSPF dan bij.

Transparantie & rapportage
SSPF doet in ieder kwartaal op de website verslag over de uitvoering van het stem- en engagementbeleid. De gevoerde engagements en het stembeleid worden hierbij uitgesplitst naar regio, uitgebrachte stemmen en onderwerpen waarbij SSPF heeft tegengestemd of zich van stemming heeft onthouden. Het beleid wordt wereldwijd toegepast. Onderdeel van het beleid is dat SSPF geen (openbare) mededelingen doet over individuele ondernemingen waarin wordt belegd, of die door SSPF zijn uitgesloten. In haar jaarverslag doet SSPF jaarlijks verslag over haar activiteiten op het gebied van verantwoord beleggen.

Evaluatie en aanpassing van het beleid
Het beleid over verantwoord beleggen wordt in beginsel jaarlijks door het bestuur geëvalueerd en zo nodig bijgesteld. Het beleid van SSPF over verantwoord beleggen is vastgelegd in de Actuariële en Bedrijfstechnische Nota (ABTN). Het verantwoord beleggingsbeleid wordt gepubliceerd op deze website.